گفتار سیزدهم : مبحث جانشینان پس از  حضرت علی ع

      برابر آیات کریمه ی قرآن و نیز رخداد غذیر در حجة الوداع بشرح مذکور؛ تا اینجا روشن شد که جانشین برحق و بلافصل پیامبر مکرم اسلام ص بعنوان ولّی مومنین پس از او کسی نمی توانسته باشد جز حضرت علی ع. و از آنجا که در دل آیات ذکر شده در متن نیز سخن از اولو الارحام و نیز برتری برخی بر برخی دیگر و حتی برتری آنها بر دیگر مومنینْ که همه در کتاب خدا مسطور است؛ لذا می توان چنین نتیجه گیری و حتا دست کم فرض نمود که جانشینان پس از حضرت علی ع هم کسانی نبوده و نمی توانسته باشند جز اولیاءالله و امامان یازده گانه ی دیگر از دودمان او که همانا از نسل پیامبر مکرم اسلامند که در واقع این امر تحقق یافته ی سوره ی کوثر می باشد. و البته امام دوازدهم زنده و غایب می باشند تا آن زمان که اراده ی خداوند بر این قرار گیرد که ایشان ظهور پیدا کنند. و این موارد یعنی این که اولن موضوع جانشینی پس از جانشین پیامبر مکرم اسلامْ خود نیز یک ضرورت است که بایستی در طول این جانشینی باشد، چرا که برابر سنت لا یتغیر خداوند جامعه هیچگاه نباید و نمی تواند که خالی از هدایتگر الهی باشد: « وَیَقُولُ الَّذِینَ کَفَرُوا لَوْلا أُنْزِلَ عَلَیْهِ آیَةٌ مِنْ رَبِّهِ إِنَّمَا أَنْتَ مُنْذِرٌ وَلِکُلِّ قَوْمٍ هَادٍ (7) رعد»؛    چه آن که برابر همین سنت، امت ها هم هیچ گاه تا خاتم النبیین ص بدون رسول نبوده اند : « وَلِکُلِّ أُمَّةٍ رَسُولٌ فَإِذَا جَاءَ رَسُولُهُمْ قُضِیَ بَیْنَهُمْ بِالْقِسْطِ وَهُمْ لا یُظْلَمُونَ (47)یونس». و دوم این که از آن جهت است که دانسته شود که این امر نه تنها یک فرضیه نمی تواند به شمار آید بلکه یک حقیقت است که بایستی جاری باشد، چرا که در امتداد رسالت پیامبران و پس از نبوت ختمی مرتبت حضرت محمد ص می باشد، که همانا با رستگاری فرد و افراد در هر زمان و مکان سر و کار دارد.

پرسش
     اما این مطلب علاوه بر این توضیح کوتاه و این که این جانشینان باید از اولوالارحام باشند چرا که در کتاب مقدس قرآن از این موضوع سخن به میان آمده است،؛ پرسش هایی را در دل خود دارد مبنی بر این که:

1- چرا دوازده امام؟ آیا این امر دارای پیشینه بوده است؟.

2- چگونه طول عمر امام دوازدهم تا زمان ظهور ایشان به اراده ی خداوندی قابل توجیه و توضیح است؟

3- این که چرا بر خلاف رخداد غدیر که پیامبر ص به فرمان خداوندْ جانشین خود را معرفی نمود، در مبحث امامت و جانشینان پس از حضرت علی ع این موضوع به چشم نخورده اما سنت الهی قرار داده شدن هادی و در اینجا به معنای همان ولّی مومنین یا ائمه ی هدی آن هم از نسل و دودمان پیامبر اسلام ص تا امام دوازدهم ابا صالح المهدی عج جاری بوده است؟

پاسخ
    همانطور که بارها اشاره شد؛ هم اکنون نیز تاکید و تصریح می گردد که پاسخ را باید در همان کتاب قرآن و آیات آن جستجو نمود چرا که اصل ثابت در اعتقادات مسلمانان است که آیات این کتاب بر پیامبر ص بواسطه ی فرشته ی وحی – روح الامین- (193 شعراء)[1] از سوی خداوند طی مدت بیست و سه سال برای مردم و عالمیان نازل شده است و خود خداوند هم حافظ آن بوده و می باشد (9 حجر ).

پاسخ پرسش اول یا سوال(1)   { چرا دوازده امام؟ آیا این امر دارای پیشینه بوده است؟} 

  در خصوص پاسخ پرسش نخست باید گفته شود که این موضوع در قرآن نیز بدان اشاره شده است. آنجا که خداوند یکتا مرتبط با بنی اسراییل می فرماید: « وَلَقَدْ أَخَذَ اللَّهُ مِیثَاقَ بَنِی إِسْرَائِیلَ وَبَعَثْنَا مِنْهُمُ اثْنَیْ عَشَرَ نَقِیبًا وَقَالَ اللَّهُ إِنِّی مَعَکُمْ لَئِنْ أَقَمْتُمُ الصَّلاةَ وَآتَیْتُمُ الزَّکَاةَ وَآمَنْتُمْ بِرُسُلِی وَعَزَّرْتُمُوهُمْ وَأَقْرَضْتُمُ اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا لأکَفِّرَنَّ عَنْکُمْ سَیِّئَاتِکُمْ وَلأدْخِلَنَّکُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الأنْهَارُ فَمَنْ کَفَرَ بَعْدَ ذَلِکَ مِنْکُمْ فَقَدْ ضَلَّ سَوَاءَ السَّبِیلِ (12) مائده با توجه به آیه ی 13.» . نکته ای مهم که از این آیه به دست می آید و باید چراغ راه مومنین باشد این که خداوند در این آیه به صراحت بیان می فرماید که چه زمانی با گروندگان است و از گناهان آنان در می گذرد و وارد بهشت شان می کند و...؛ آری آن زمان که نماز به داشته، زکات پرداخته، به فرستادگانش گرویده و ... همینطور است پیرامون حواریون حضرت عیسی ع آیات 52-54 سوره ی آل عمران با توجه به آیات 49-51.

   البته باید گفت که به عدد دوازده در چند جای دیگر قرآن نیز اشاره شده است که این مهم ْ حکمت و اهمیت این مقوله را می رساند. که در این ارتباط می توان به آیات 159 -160 اعراف / 60 بقره و 36 توبه اشاره کرد.

  از سوی دیگر با عقل هم همخوانی ندارد که تعداد امامان خارج از شماره باشد، آن هم به این دلیل که اولن هر کس می تواند ادعای چنین امری را بکند و دوم این که اگر امام به اراده ی خداوند یکتاْ غایب نشود، لذا حکام جور و سست ایمانان، همانند سایر ائمه وی را مورد آزار و اذیت قرار خواهند داد و به زندان خواهند انداخت و به شهادت خواهند رسانید و ... بنابراین لازم  می آید وقتی سخن از این می شود که این ائمه در طول یک دیگر به عنوان جانشینان خاتم النبین ص و وارث پیامبران و حجت خدا بر خلق؛ توسط خود خداوند یکتا برگزیده می شوند، لذا برای آن که دانسته شود که این حق است و همه ی این ها هم به عنوان جانشینان پیامبر ص از طرف خدا برای هدایت مردم در هر زمان و سرزمین برگزیده شده اند؛ پس لازم می آید که خداوند یکتا برای این خواست (اراده) و کارش ( فعلش ) هم امری خارق العاده را قرار دهد تا برای گروندگان و باورمندان از خردمندان روشن تر شود که به راستی این ها همه از سوی او (الله) برای راهنمایی مردم انتخاب و برگزیده شده اند؛ که مصداق این امر خارق العاده در مورد مقوله ی امامت چیزی نیست و نمی تواند باشدْ جز همان طولانی شدن طول عمر با برکت و خجسته ی امام دوازدهم عج بعنوان ولّی مومنین و التبه تا زمانی معلوم که به اذن و ارده حضرتش جل عظمته ظهور پیدا کنند،  و بدیهی است که یکی از شرایط آن دست کم این می باشد که مردم، ضمن ایمان و عمل صالح؛ پرهیزگار نیز باشند تا مبادا تکذیب وی نموده و یا او را به شهادت برسانند.

    حال سوال این که آیا با این موضوع خارق العاده بودن  طول عمر امام زمان عج که خود معجزه ای الهی باید به شمار آید که او توانا بر تمام امور است؛ جای آن نیست که اگر به همین نحو در زنجیره ی امامت امت و ولایت مومنین به عقب بازگردیم، آن وقت اعتراف نماییم که آری واقعن حضرت علی ع جانشین برحق و بلافصل پیامبر مکرم اسلام ص بوده است؟ در واقع آیا با این موضوع به  حقانیت حضرت علی ع در جانشینی خاتم النبیین نمی رسیم. به امید آن روز که این سوره به اراده خداوندی که کلام بحق او است، متحقق شود:« بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم. إِذَا جَاءَ نَصْرُ اللَّهِ وَالْفَتْحُ (1)وَرَأَیْتَ النَّاسَ یَدْخُلُونَ فِی دِینِ اللَّهِ أَفْوَاجًا (2)فَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّکَ وَاسْتَغْفِرْهُ إِنَّهُ کَانَ تَوَّابًا (3) نصر ». و ... حال به یاری خداوند یکتا با این مختصر به پاسخ پرسش دوم نزدیکتر خواهیم شد.